Hiervoor is beschreven hoe het jaarresultaat grondbedrijf per ultimo 2020 is opgebouwd. Hierin zijn voor alle projecten de laatste (financiële) effecten meegenomen. Echter zegt dit nog niets over de totale omvang van alle investeringen en opbrengsten en de risico’s die daarbij voor de toekomst aanwezig zijn. Deze paragraaf gaat eerst in op de totalen van de grondexploitatie en de effecten daarvan op het weerstandsvermogen voor het grondbedrijf.

Grondexploitaties in voorbereiding / strategisch bezit
Dit zijn locaties waar nog geen (financiële) ontwikkelkaders voor zijn vastgesteld. Per ultimo 2020 bedroeg de totale boekwaarde van het strategisch bezit € 15,9 miljoen, ten opzichte van € 15,2 miljoen in 2019. Deze stijging is een resultante van een aantal verwervingen in de Varkensstraat (Korenkwartier) en de verwerving van de Diaconessenkerk. Daarnaast zijn in Coehoorn een aantal panden verkocht aan stichting Coehoorn Centraal. De boekwaarde bestaat uit de volgende elementen:

Voor een bedrag van circa € 4,8 miljoen betreft het bebouwde gronden. De panden zijn aangekocht met het oog op mogelijke toekomstige ontwikkelingen, maar worden in principe verkocht als inzichten daarover veranderen.
Naast de gebouwen heeft de gemeente ook nog voor circa € 11,1 miljoen aan onbebouwde terreinen als strategisch bezit. Deze gronden hebben een boekwaarde van gemiddeld € 18,- per m2.

Vastgestelde grondexploitaties
In de onderstaande tabel is het totaal van alle grondexploitaties weergegeven. In 2020 zijn er twee grondexploitaties afgesloten en is de grondexploitatie Presikhaaf-Oost geopend. Totaal bedraagt de boekwaarde per 1-1-2021 circa/ € 105 miljoen (in 2019 € 117 miljoen). De boekwaarde zou nog harder naar beneden gegaan zijn als er niet de winstneming als een 'kostenpost' in de grondexploitatie zou zijn opgenomen. De reeds getroffen voorzieningen voor diverse projecten in het grondbedrijf is circa € 63 miljoen. Deze is niet als opbrengst in de boekwaarde opgenomen, maar wordt apart weergegeven. Daarnaast moeten er nog voor circa € 64 miljoen aan investeringen plaatsvinden (in 2019 € 72 miljoen) en voor circa € 114 miljoen aan totale opbrengsten (in 2019 € 139 miljoen) gerealiseerd worden. De totale winstpotentie, oftewel het ingeschatte eindresultaat van de projecten, per 1-1-2021 bedraagt voor de grondexploitaties nog circa € 8 miljoen.

Onderstaande grafieken geven het programma aan van woningbouw en niet-woningbouw die opgenomen is in de vastgestelde grondexploitaties.

Voor de korte termijn zijn op verschillende plekken in de stad nog enkele woningbouwontwikkelingen. Voor de middellangere termijn heeft de gemeente nog Schuytgraaf. Voor de langere termijn zit er op dit moment geen eigen woningbouwontwikkelingen in de pijplijn.

Het grondbedrijf is alweer een aantal jaren volledig in staat om zelf haar eigen risico's te dragen. De bestemmingsreserve kan bij eventuele financiële tegenvallers in de toekomst deze eerst zelf opvangen, voordat een beroep gedaan wordt op de Algemene Reserve. Naast de reserves is er ook nog een winstpotentie van circa € 8 miljoen in de grondexploitaties. De winstpotentie is afgenomen ten opzichte van vorig jaar (€ 11 miljoen) omdat ook dit jaar een belangrijk deel van die winstpotentie mee is genomen in het positieve resultaat van het grondbedrijf (circa € 5,4 miljoen). De winstpotentie binnen de projecten wordt overigens niet meegenomen in de beschikbare weerstandscapaciteit van het grondbedrijf. Deze middelen zijn namelijk nog niet vrijgevallen en komen daarmee ook pas in de toekomst tot onze beschikking. Vanuit het voorzichtigheidsprincipe worden die daarom niet ingezet als dekking voor de weerstandscapaciteit. Wel draagt de winstpotentie bij aan het vermogen om risico's binnen de grondexploitaties zelf op te kunnen vangen.

In bovenstaande tabel staat aangegeven hoe de verschillende bestemmingsreserves zich over het afgelopen jaar hebben ontwikkeld. De bestemmingsreserve grondexploitaties is dit jaar opgehoogd van € 12,6 miljoen naar € 14,7 miljoen. De stikstofproblematiek leidt bijvoorbeeld bij een aantal projecten tot hogere risico inschattingen.

De totale hoogte van de bestemmingsreserve in de FJP 2020 wordt bepaald door de weerstandscapaciteit voor het grondbedrijf plus een marge van 10%. De jaarlijkse maximale bestemmingsreserve grondexploitaties kan hiermee dus fluctueren, afhankelijk van de risico's binnen het grondbedrijf.

In 2020 zijn meer kosten gemaakt dan begroot voor de Voorstudies. De hogere kosten worden gedekt door een deel van de bestemmingsreserve Voorstudies hiervoor in te zetten. De bestemmingsreserve Voorstudies daalt hierdoor met ruim € 20.000,-. Het saldo van de bestemmingsreserve voorstudies bedraagt nog € 262.000,-. De bestemmingsreserve Strategische posities is maximaal gevuld, conform het beleid en kent in 2020 geen mutaties.

In onderstaande tabel is de begroting van het Grondbedrijf voor 2020 weergegeven. Hier werd reeds rekening gehouden met een positief resultaat voor het Grondbedrijf van circa € 1,81 miljoen.

Het verschil tussen het werkelijke resultaat Grondbedrijf (€ 6,83 miljoen) en de begroting is circa € 5 miljoen. In het totale begrote bedrag van € 1,81 miljoen was al € 0,7 miljoen bestemd (een begrote winst uitname) voor het grondexploitatieresultaat. Daarmee komt het totale bedrag om te bestemmen naar de diverse reserves uit op € 5,72 miljoen.